PREDLOG ZAKONA O IZMENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O DOPRINOSIMA ZA OBAVEZNO SOCIJALNO OSIGURANJE - Tekst propisa

Član 1.

U Zakonu o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (“Službeni glasnik RS”, br. 84/04, 61/05, 62/06, 5/09, 52/11, 101/11, 47/13, 108/13, 57/14, 68/14 - dr. zakon, 112/15, 113/17, 95/18, 86/19, 153/20, 44/21, 118/21, 138/22, 92/23 i 94/24), u članu 45. stav 1. reči: “2025. godine” zamenjuju se rečima: “2026. godine”.

Posle stava 2. dodaje se novi stav 3, koji glasi:

“Uslovi utvrđeni u stavu 2. ovog člana u pogledu minimalnog trajanja evidencije kod Nacionalne službe za zapošljavanje pre zasnivanja radnog odnosa, ne primenjuju se na nezaposlena lica do 30 godina starosti koja su registrovana u program Garancija za mlade.”.

Dosadašnji st. 3-7. postaju st. 4-8.

U dosadašnjem stavu 8, koji postaje stav 9, reči: “stavu 7.” zamenjuju se rečima: “stavu 8.”.

U dosadašnjem stavu 9, koji postaje stav 10, reči: “stava 7.” zamenjuju se rečima: “stava 8.”.

U dosadašnjem stavu 10, koji postaje stav 11, reči: “stava 9.” zamenjuju se rečima: “stava 10.”.

Dosadašnji st. 11. i 12. postaju st. 12. i 13.

U dosadašnjem stavu 13, koji postaje stav 14, reči: “stava 10.” zamenjuju se rečima: “stava 11.”.

Član 2.

U članu 45v stav 1. reči: “2025. godine” zamenjuju se rečima: “2026. godine”.

Posle stava 2. dodaje se novi stav 3, koji glasi:

Dosadašnji st. 3-9. postaju st. 4-10.

U dosadašnjem stavu 10, koji postaje stav 11, reči: “stava 9.” zamenjuju se rečima: “stava 10.”.

Dosadašnji st. 11. i 12. postaju st. 12. i 13.

U dosadašnjem stavu 13, koji postaje stav 14, reči: “stava 10.” zamenjuju se rečima: “stava 11.”.

Član 3.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije”, a primenjuje se od 1. januara 2026. godine.

IZ OBRAZLOŽENJA

II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA

• Problemi koje ovaj zakon treba da reši, odnosno ciljevi koji se ovim zakonom postižu

Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su u potrebi da se, u cilju obezbeđivanja uslova za dalje sprovođenje sveobuhvatne reforme poslovnog okruženja i borbe protiv poreske evazije i sive ekonomije stvore uslovi za efikasnije suzbijanje nelegalnog rada fizičkih lica, zapošljavanje, priliv investicija i privredni rast i sveukupno omogućavanje povoljnijih uslova privređivanja rasterećenjem privrednih subjekata. S tim u vezi, predložena su rešenja koja se odnose na dalje fiskalno rasterećenje prihoda po osnovu rada produženjem perioda primene postojećih olakšica za zapošljavanje novih lica.

U vezi sa merama podsticanja zapošljavanja, predloženo je produženje perioda primene postojećih olakšica za zapošljavanje novih lica u vidu prava na povraćaj dela plaćenih doprinosa za obavezno socijalno osiguranje po osnovu zarade novozaposlenog lica, u procentu od 65% do 75%, sa 31. decembra 2025. godine na 31. decembar 2026. godine. Ove mere podsticaja za zapošljavanje nezaposlenih lica odnose se na lica koja su na evidenciji kod Nacionalne službe za zapošljavanje, a za veliki broj poslodavaca koji su ih koristili u prethodnom periodu predstavljaju značajnu finansijsku olakšicu u poslovanju. Imajući u vidu da su mere u primeni od 1. jula 2014. godine, odnosno 1. januara 2016. godine, predlaže se produženje perioda primene olakšica i za period 2026. godine. Predloženim rešenjem postiže se kontinuitet u korišćenju olakšica i omogućava nastavak njihovog korišćenja i u narednom periodu, što je važno za poslodavce u vezi sa planiranjem troškova poslovanja.

Osnovna sadržina predloženih izmena i dopuna Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (“Službeni glasnik RS”, br. 84/04, 61/05, 62/06, 5/09, 52/11, 101/11, 47/13, 108/13, 57/14, 68/14-dr. zakon, 112/15, 113/17, 95/18, 86/19, 153/20, 44/21, 118/21 i 138/22, 92/23 i 94/24 - u daljem tekstu: Zakon) odnosi se na produženje perioda primene postojećih olakšica za zapošljavanje novih lica.

• Razmatrane mogućnosti da se problemi reše i bez donošenja ovog zakona

Imajući u vidu da je reč o elementima sistema i politike javnih prihoda koji se, saglasno odredbama Zakona o budžetskom sistemu (“Službeni glasnik RS”, br. 54/09, 73/10, 101/10, 101/11, 93/12, 62/13, 63/13-ispravka, 108/13, 142/14, 68/15-dr. zakon, 103/15, 99/16, 113/17, 95/18, 31/19, 72/19, 149/20, 118/21, 118/21-dr. zakon, 138/22, 92/23 i 94/24) uvode zakonom, to znači da se izmene i dopune tih elemenata mogu vršiti samo zakonom. Prema tome, kako se materija koja se uređuje ovim zakonom odnosi na doprinose za obavezno socijalno osiguranje i spada u zakonodavnu regulativu, nije razmatrano, niti je bilo osnova za razmatranje njenog uređenja drugim zakonom ili podzakonskim aktom.

• Zašto je donošenje ovog zakona najbolji način za rešavanje problema

S obzirom da se radi o zakonskoj materiji, određena postojeća zakonska rešenja jedino je i moguće menjati i dopunjavati donošenjem ovog zakona, tj. izmenama i dopunama Zakona.

Uređivanjem materije doprinosa za obavezno socijalno osiguranje zakonom, daje se doprinos pravnoj sigurnosti i obezbeđuje javnosti dostupnost u pogledu vođenja fiskalne politike, s obzirom da se zakon kao opšti pravni akt objavljuje i stvara jednaka prava i obaveze za sve subjekte koji se nađu u istoj pravnoj situaciji.

III. OBJAŠNJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I

POJEDINAČNIH REŠENJA

Uz čl. 1. i 2.

U vezi sa čl. 45. i 45v Zakona, kojima se uređuje pravo poslodavca na povraćaj dela plaćenih doprinosa za obavezno socijalno osiguranje, u procentu od 65% do 75% po osnovu zarade novozaposlenih lica, predlaže se produženje perioda primene postojećih olakšica. Kako olakšice ističu zaključno sa 31. decembrom 2025. godine, predlaže se produženje perioda njihove primene na 31. decembar 2026. godine. Pored toga, dodaje se novi stav kojim se uređuje primena uslova u pogledu minimalnog trajanja evidencije kod Nacionalne službe za zapošljavanje pre zasnivanja radnog odnosa za nezaposlena lica do 30 godina starosti koja su registrovana u program Garancija za mlade.

Uz član 3.

Predlaže se da ovaj zakon stupi na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srbije” i precizira se početak primene ovog zakona.

Izvor: Vebsajt Narodne skupštine, 03.11.2025.