Nazad na elektronske dodatke

Podsećamo da je naknada za zaštitu i unapređivanje životne sredine (dalje: naknada) uređena Zakonom o naknadama za korišćenje javnih dobara ("Sl. glasnik RS", br. 95/2018, 49/2019, 86/2019 - usklađeni din. izn., 156/2020 - usklađeni din. izn. i 15/2021 - dop. usklađenih din. izn - dalje: Zakon) i sledećim podzakonskim aktima:

1) Uredbom o kriterijumima za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu koji nastaje obavljanjem aktivnosti, iznosima naknada ("Sl. glasnik RS", br. 86/2019 i 89/2019 - dalje: Uredba);

2) Pravilnikom o izgledu, sadržini i načinu dostavljanja prijave sa podacima od značaja za utvrđivanje naknade koju je obveznik naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine dužan da podnese organu jedinice lokalne samouprave, odnosno prijave koju je obveznik naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine dužan da podnese nadležnom organu jedinice lokalne samouprave, odnosno gradskoj upravi mesečno za preuzimanja, odnosno isporuke robe u toku meseca ("Sl. glasnik RS", br. 93/2019 - dalje: Pravilnik).

Naknada se ove godine utvrđuje prema neizmenjenim pravilima u odnosu na prethodnu godinu.

Prema tome, naknada se za tekuću 2021. godinu utvrđuje rešenjem nadležnog organa na osnovu prijave - Obrasca 1 koju su obveznici dužni da podnesu najkasnije do kraja jula 2021. godine, odnosno Obrasca 2 koju obveznik vlasnik teretnih vozila, odnosno lice koje obavlja transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji JLS sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju, podnosi mesečno, za isporuke u toku meseca.

Obveznici naknade, do utvrđivanja obaveze za 2021. godinu, imaju obavezu da naknadu plaćaju akontaciono u jednakim mesečnim akontacijama, u roku od 15 dana po isteku meseca, u visini mesečne obaveze za prethodnu godinu.

1. Obveznik naknade

Obveznik naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine, prema odredbama Zakonaje:

1) pravno lice i preduzetnik koje obavlja određene aktivnosti koje utiču na životnu sredinu, odnosno fizičko lice koje utiče na životnu sredinu;

2) vlasnik teretnih vozila, odnosno lica koja obavljaju transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji JLS sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju - naknadu utvrđuje obveznik (samostalno na osnovu propisanih iznosa).

Ukazujemo da podzakonskim aktima nisu uređeni bliži kriterijumi koji su od značaja za uticaj fizičkih lica na životnu sredinu, pa se naknada ne utvrđuje fizičkim licima.

Zakonom je propisano ovlašćenje da se podzakonskim aktom (Uredbom) urede bliži kriterijumi za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu prema količini zagađenja, odnosno stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu koji nastaje obavljanjem aktivnosti, kao i iznosa naknada za određene aktivnosti u okviru iznosa propisanih Zakonom (najviši iznosi naknade propisani su u Prilogu 6, Tabela 2).

Dakle, u skladu sa Zakonom, Uredbom su, između ostalog, razvrstane delatnosti prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu.

Prema Uredbi, kriterijumi za određivanje negativnog uticaja na životnu sredinu pravnih lica i preduzetnika utvrđuju se u okviru pretežne delatnosti koju obavlja obveznik naknade.

Prema tome, obveznik naknade jeste pravno lice i preduzetnik koji kao pretežnu delatnost obavlja neku od delatnosti navedenih u Prilogu Uredbe, u skladu sa propisanim uslovima.

Postavlja se pitanje, da li je obveznik naknade pravno lice, odnosno preduzetnik koji obavlja više delatnosti, a pretežna delatnost (delatnost upisana u registar, odnosno delatnost od koje ostvaruje najviše prihoda u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje naknada) nije navedena u Prilogu Uredbe kao delatnost od uticaja na životnu sredinu.

Mišljenja smo da pravno lice, odnosno preduzetnik koji obavlja više delatnosti, pri čemu pretežna delatnost koju obavlja nije navedena kao delatnost od uticaja na životnu sredinu nije obveznik naknade jer se obaveza naknade utvrđuje upravo na osnovu uticaja pretežne delatnosti koju obveznik obavlja na životnu sredinu.

Dakle, ukoliko pravno lice, odnosno preduzetnik kao pretežnu delatnost obavlja delatnost koja nije navedena u prilogu Uredbe nije obveznik naknade.

U Prilogu Uredbe nisu obuhvaćene sledeće grane, odnosno oblasti iz Klasifikacije delatnosti:

01.1 Gajenje jednogodišnjih i dvogodišnjih biljaka (žita, povrća i dr.),

01.2 Gajenje višegodišnjih biljaka (voća i dr.),

01.3 Gajenje sadnog materijala,

01.5 Mešovita poljoprivredna proizvodnja,

01.6 Uslužne delatnosti u poljoprivredi i delatnosti posle žetve,

01.7 Lov, traperstvo i odgovarajuće uslužne delatnosti,

02.3 Sakupljanje šumskih plodova,

02.4 Uslužne delatnosti u vezi sa šumarstvom,

18 Štampanje i umnožavanje audio i video-zapisa,

19 Proizvodnja koksa i derivata nafte.

U nastavku teksta podsećamo na određene specifične slučajeve koji se odnose na početak obavljanja delatnosti, prestanak obavljanja delatnosti, period stečaja i likvidacije, nedobitne organizacije, budžetski korisnici za koje Zakonom nije izričito propisano da li su obveznici naknade, aza koje supravna lica, odnosno preduzetnici prethodne godine imali nedoumice u pogledu obaveze plaćanja naknade i podnošenja prijave.Stavovi su opredeljeni na osnovu dodatnih kriterijuma koji su propisani Uredbom, a na osnovu kojih se opredeljuje obveznik, odnosno iznos obveznika za plaćanje (npr. veličina obveznika koja se opredeljuje u smislu zakona kojim se uređuje računovodstvo, delatnost obveznika je prema uticaju na životnu sredinu razvrstana u veliki, srednji, odnosno mali uticaj). S tim u vezi, obveznici naknade, prema našem mišljenju i pretežnom postupanju nadležnih organa su:

1.2 Pravna lica i preduzetnici koji nisu obveznici naknade

Za razliku od prethodno navedenih specifičnih slučajeva za koje smo mišljenja da su obveznici naknade,u nastavku navodimo određene slučajeve u kojima pravna lica, odnosno preduzetnici nisu obveznici naknade:

- pravno lice, odnosno preduzetnik koji kao pretežnu delatnost obavlja neku od delatnosti koje nisu propisane Uredbom kao delatnosti od uticaja na životnu sredinu;

- registrovano poljoprivredno gazdinstvo (ima status preduzetnika prema zakonu kojim se uređuje dohodak građana) s obzirom da se u registar poljoprivrednih gazdinstava koji vodi Uprava za agrarna plaćanja ne registruje delatnost, odnosno pretežna delatnost (mogu se upisati pravna lica, preduzetnici, zemljoradničke zadruge, druga pravna lica kao što su škole, manastiri, crkve i druge organizacije, odnosno poljoprivrednici koji obavljaju poljoprivrednu proizvodnju i koja su već registrovana za obavljanje delatnosti pa su samim tim već obveznici naknade), a upisuju se podaci od značaja za dobijanje odgovarajućih subvencija (podaci o vrstama poljoprivrednih kultura i površinama pod poljoprivrednim kulturama; vrsti i brojnom stanju stočnog fonda po grlima, odnosno košnicama za pčele);

- fizičko lice koje je obveznik PDV (ima status preduzetnika prema zakonu kojim se uređuje dohodak građana radi oporezivanja ostvarenih prihoda) pošto sa aspekta Zakona ima status fizičkog lica jer nema registrovano obavljanje delatnosti, a ne obavlja ni delatnost slobodne profesije pa u smislu zakona kojim se uređuju privredna društva nema status preduzetnika;

- Neaktivna pravna lica, imajući u vidu da ne obavljaju delatnost za koju su se registrovali, i samim tim ne vrše uticaj obavljanjem delatnosti na životnu sredinu, ali ukazujemo da bi trebalo da dostave izjavu o neaktivnosti, nadležnom organu;

- Preduzetnik koji je registrovao prekid obavljanja delatnosti (privremeno odjavio delatnost), u skladu sa zakonom, za vreme trajanja privremene odjave, pri čemu napominjemo da u slučaju nastavka obavljanja delatnosti ima obavezu podnošenja prijave u roku od 15 dana od dana registrovanja novog početka obavljanja delatnosti;

- Korisnici budžetskih sredstava, stambene zgrade, organizacije obaveznog socijalnog osiguranja kao i crkve i verske zajednice osim u delu obavljanja privredne ili druge delatnosti nisu obveznici predmetne naknade u smislu Uredbe, imajući u vidu da se ne registruju kod Agencije za privredne registre, izuzev crkve i verske zajednice u delu obavljanja privredne ili druge delatnosti, kao i da se na navedena lica ne primenjuju odredbe Zakona o računovodstvu (Stav iznet u mišljenju Ministarstva zaštite životne sredine Broj: 401-00-00119/2020-02 od 24.02.2020. godine.

Pored napred navedenog, napominjemo da predstavništvo stranog pravnog licanije obveznik naknade jer strano pravno lice ne obavlja delatnost preko ogranka, ogranak nema registrovanu pretežnu delatnost na teritoriji Republike Srbije, odnosno ne obavlja delatnost na teritoriji Republike Srbije.

2. Obaveze obveznika naknade

Obveznici naknade u skladu sa Zakonom su dužni:

- da najkasnije do 31.07. tekuće godine dostave prijavu na Obrascu 1;

- da akontaciono plate naknadu do 15. u mesecu za prethodni mesec, u visini mesečne obaveze za prethodnu godinu;

- da manje plaćen iznos akontacionih obaveza izmiri u roku od 15 dana od dostavljanja rešenja kojim se utvrđuje obaveza naknade za tekuću godinu;

- dostave izmenu podataka od značaja za utvrđivanje naknade u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Obveznik naknade - vlasnik teretnih vozila, odnosno lica koja obavljaju transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji JLS sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju obavezan je:

- da sam obračuna i plati naknadu za izvršene isporuke u toku meseca (ovo se, za sada, odnosi samo na teritoriju Pančeva, jer ta opština ima status ugrožene životne sredine);

- podnese prijavu na Obrascu 2 nadležnom organu JLS mesečno za preuzimanja, odnosno isporuke u toku meseca.

Naknada se plaća na propisani uplatni račun broj: 840-714562843-56. U pozivu na broj upisuju se podaci koji su navedeni u rešenju nadležnog organa.

3. Podnošenje prijave na Obrascu 1

Pravilnikom su propisani obrasci (Obrazac 1 i Obrazac 2) za podnošenje prijave u kojoj se iskazuju podaci od značaja za utvrđivanje naknade.

Prijava na Obrascu 1 može se podneti se u elektronskom obliku, preko portala LPA ili u papirnom obliku.

U Obrascu 1 iskazuju se sledeći podaci:

1) PIB, matični broj, poslovno ime i adresa sedišta pravnog lica ili preduzetnika,

2) ime i prezime, funkcija, broj telefona i adresa elektronske pošte odgovornog lica,

3) naziv i šifra pretežne delatnosti registrovane u APR-u,

4) naziv i šifra pretežne delatnosti od koje se ostvaruje najviše prihoda u prethodnoj godini,

5) stepen negativnog uticaja aktivnosti prema delatnosti,

6) poslovni prihod ostvaren u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade,

7) veličina pravnog lica ili preduzetnika utvrđena u skladu sa propisom kojima se uređuje računovodstvo (veliko, srednje, malo i mikro),

8) jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se obavlja pretežna delatnost (upisuju se sve jedinice kojima se podnosi prijava).

Napominjemo da se u Obrazac 1 unose isti podaci za sve opštine, nezavisno od toga što obveznik može obavljati različite aktivnosti, ili u različitom obimu, na teritoriji različitih opština.

3.1. Unos podatka o pretežnoj delatnosti

Pod pretežnom delatnošću, u smislu Uredbe, smatra se:

1) delatnost koja je registrovana kod APR-a, odnosno

2) delatnost čijim je obavljanjem pravno lice i preduzetnik ostvario najviše prihoda u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine.

U Prijavu (polje Naziv i šifra pretežne delatnosti registrovane u Agenciji za privredne registre) obveznik unosi naziv i šifru pretežne delatnosti, koja je registrovana kod APR-a.

U polje Naziv i šifra pretežne delatnosti od koje ostvaruje najviše prihoda u prethodnoj godini, unosi podatak o šifri delatnosti od koje ostvaruje najviše prihoda u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade, jer se ta delatnost u skladu sa Uredbom smatra pretežnom.

3.2. Iskazivanje podataka o stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu

Delatnosti su u Prilogu Uredbe razvrstane prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu na delatnosti koje imaju: 1) veliki uticaj na životnu sredinu; 2) srednji uticaj na životnu sredinu, odnosno 3) mali uticaj na životnu sredinu, i navedene prema odgovarajućoj kategoriji klasifikacije (sektor, oblast, grana i grupa), u skladu sa Zakonom o klasifikaciji delatnosti.

Kada obveznik ostvaruje najviše prihoda od delatnosti koja je registrovana kod APR-a unosi uticaj te delatnosti na životnu sredinu.

Ukoliko je obveznik u prethodnoj godini ostvario najviše prihoda od delatnosti koja nije registrovana kao takva kod organa nadležnog za registraciju, u ovo polje unosi se uticaj te delatnosti (od koje je ostvaren najviši prihod u prethodnoj godini) na životnu sredinu.

Napominjemo da u Prilogu Uredbe iste oblasti, grane, odnosno podgrupe mogu biti razvrstane u delatnosti sa različitim stepenima uticaja (npr. velikog i srednjeg uticaja na životnu sredinu). Navedeno se javlja jer su za određene delatnosti u okviru Priloga propisani dodatni kriterijumi (npr. određeni proizvodni kapacitet, broj raspoloživih mesta za uzgoj životinja, odnosno za kovačnice sa automatskim čekićima - količina energije po jednom čekiću, odnosno toplotna snaga i dr.). Iz navedenog razloga neophodno je sagledati da li je šifra pretežne delatnosti obveznika (oblast, grana, odnosno podgrupa) razvrstana samo u okviru grupe delatnosti od velikog, odnosno srednjeg uticaja na životnu sredinu ili se nalazi u obe grupe u kom slučaju se opredeljenje vrši na osnovu dodatnih kriterijuma.

Prema tome, obveznik opredeljuje uticaj na životnu sredinu na osnovu stepena uticaja u koji je razvrstana šifra pretežne delatnosti koju obavlja prema Prilogu Uredbe i unosi u polje Stepen negativnog uticaja aktivnosti pravnog lica ili preduzetnika prema pretežnoj delatnosti.

Kada je šifra pretežne delatnosti obveznika razvrstana u Prilogu Uredbe u više grupa delatnosti sa različitim uticajem na životnu sredinu, opredeljenje se vrši na osnovu dodatnih kriterijuma koji su navedeni u okviru Priloga Uredbe za konkretnu oblast, granu, odnosno grupu delatnosti (npr. proizvodni kapacitet, broj grla).

S tim u vezi, u nastavku navodimo grane, grupe, odnosno oblasti za koje su Uredbom propisani dodatni kriterijumi:

01.4 Uzgoj životinja,

10.1 Prerada i konzervisanje mesa i proizvoda od mesa,

10.2 Prerada i konzervisanje ribe, ljuskara i mekušaca,

10.3 Prerada i konzervisanje voća i povrća,

10.4 Proizvodnja biljnih i životinjskih ulja i masti,

10.5 Proizvodnja mlečnih proizvoda,

13.1 Priprema i predenje (pranje, beljenje bojenje itd.) tekstilnih vlakana,

oblast 15 Proizvodnja kože i predmeta od kože,

oblast 17 Proizvodnja papira i proizvoda od papira,

23.3 Proizvodnja građevinskih materijala od gline,

23.1 Proizvodnja stakla i proizvoda od stakla,

24.51 Livenje gvožđa,

24.52 Livenje čelika,

25.50 Kovanje, presovanje, štancovanje i valjanje metala,

02.2 Seča drveća.

Na primer, grupa delatnosti 23.3 Proizvodnja građevinskih materijala od gline razvrstana je u Prilogu Uredbe u aktivnosti od velikog uticaja na životnu sredinu, kao i aktivnosti od srednjeg uticaja na životnu sredinu. Međutim, Uredbom je uređeno da se u delatnosti od velikog uticaja na životnu sredinu ubrajaju postrojenja za proizvodnju keramičkih proizvoda pečenjem, sa proizvodnim kapacitetom koji prelazi 75t dnevno, i/ili sa kapacitetom peći koji prelazi 4 m 3, sa gustinom punjenja po peći koja prelazi 300 kg/m 3. Prema tome, obveznici koji obavljaju navedenu grupu delatnosti, treba da opredele prema dodatnim kriterijumima da li spadaju u delatnost od velikog (npr. kapacitet proizvodnje je 95t dnevno) ili srednjeg uticaja na životnu sredinu (npr. kapacitet je 60t dnevno) u zavisnosti od proizvodnog kapaciteta, kapaciteta peći, odnosno gustine punjenja.

U slučaju da je neka delatnost razvrstana u grupe delatnosti sa različitim stepenima uticaja na životnu sredinu, a da ne postoji dodatni kriterijum u okviru Priloga Uredbe (npr. grupa 23.7 - Sečenje, oblikovanje i obrada kamena), mišljenja smo da obveznici sami treba da opredele koji će stepen uticaja navesti.

3.3. Iskazivanje podatka o poslovnom prihodu

U polje Poslovni prihod pravnog lica ili preduzetnika ostvaren u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade - unosi se podatak o punom iznosu poslovnog prihoda iz poslovnih knjiga u dinarima (ne unosi se u hiljadama dinara). Za utvrđivanje naknade za 2021. godinu unosi se podatak o poslovnom prihodu za 2020. godinu.

Napominjemo da obveznici naknade vode poslovne knjige po različitim sistemima (dvojno knjigovodstvo, prosto knjigovodstvo, obaveza vođenja samo KPO), kao i da su bilansi uspeha različiti (za privredna društva, banke, osiguravajuća društva, investicione fondove i dr.), pa nije moguće za sve obveznike naknade da se unese podatak o poslovnom prihodu iz Obrasca Bilansa uspeha.

Preduzetnik paušalac dužan je da vodi evidenciju prihoda u okviru propisanog Obrasca KPO. U Obrazac 1unosi zbir ostvarenih prihoda u prethodnoj godini, koje je bio u obavezi da evidentira u Obrascu KPO.

3.4. Iskazivanje podatka o jedinicama lokalne samouprave na čijoj teritoriji obveznik obavlja delatnost

Ako obveznik obavlja delatnost na teritoriji više JLS, prijavu podnosi nadležnom organu na teritoriji svih JLS na kojima obavlja aktivnost.

Ukoliko obveznik obavlja aktivnost na teritoriji grada koji ima više gradskih opština, prijavu podnosi svim gradskim opštinama na čijim teritorijama obavlja aktivnost u slučaju da gradska opština ima nadležnost za utvrđivanje i naplatu poreza (npr. grad Beograd).

U poslednjem polju Obrasca 1 upisuje se ukupan broj opština na kojima se obavlja pretežna delatnost (odnosno podnosi prijava). Ne treba upisivati šifru opštine.

Najviše nedoumica u praksi vezano je za način opredeljivanja jedinica lokalnih samouprava kojima je potrebno podneti prijavu.

Ukazujemo da postojanje nepokretnosti na teritoriji neke JLS nije od uticaja na utvrđivanje obaveze naknade, već je bitno da li obveznik na teritoriji JLS obavlja delatnost od uticaja na životnu sredinu.

Pored navedenog, napominjemo da je kriterijum pretežne delatnosti od značaja za utvrđivanje obaveze naknade na nivou obveznika, s obzirom da obveznik može obavljati više različitih aktivnosti koje se razvrstavaju u različite grupe prema stepenu uticaja na životnu sredinu.

S tim u vezi, mišljenja smo da aktivnost podrazumeva obavljanje delatnosti preko izdvojenih organizacionih jedinica, odnosno objekata koji se nalaze na teritoriji JLS (kao što su npr. maloprodajni objekti, skladišta, distributivni centri).

Prema našem mišljenju, prijava se podnosi samo prema sedištu obveznika pod uslovom da obveznik nema izdvojenih poslovnih jedinica, odnosno objekata iz kojih vrši neposredno obavljanje delatnosti, npr. u slučaju obavljanja sledećih delatnosti:

- delatnost saobraćaja (drumski prevoz tereta, železnički transport, taksi prevoz, usluge preseljenja);

- završni građevinsko-zanatski radovi (npr. malterisanje, postavljanje podnih i zidnih obloga, ugradnja stolarije, bojenje i zastakljivanje, nadstrešnica);

- poslovanje nekretninama (kupovina i prodaja nekretnina, iznajmljivanje nekretnina, delatnost agencije za nekretnine);

- stručne, naučne, inovacione i tehničke delatnosti (npr. pravni i računovodstveni poslovi, upravljačke delatnosti i savetovanje, arhitektonske i inženjerske delatnosti, naučno istraživanje i razvoj, reklamiranje i istraživanje tržišta).

Prijava se podnosi prema sedištu, izdvojenim poslovnim jedinicama, odnosno objektima (npr. poslovnicama) iz kojih neposredno obavljaju delatnost npr. za sledeće delatnosti:

- poljoprivreda (npr. uzgoj životinja, seča drveća),

- prerađivačka industrija,

- snabdevanje električnom energijom, gasom i parom (napominjemo da su mreža i cevovodi infrastrukturni objekti i da ne predstavljaju izdvojene poslovne jedinice),

- snabdevanje vodom i upravljanje otpadnim vodama,

- građevinarstvo (npr. izgradnja zgrada),

- trgovina na veliko i malo,

- usluge smeštaja i ishrane,

- telekomunikacije (kablovske, satelitske, bežične).

3.5. Podnošenje prijave zbog izmene podataka od značaja za utvrđivanje naknade

Prema članu 138. stav 3. Zakona, prijava se podnosi i u slučaju promene podataka koji su od uticaja na utvrđivanje naknade, u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Prijava zbog izmene podataka od uticaja na utvrđivanje naknade podnosi se svim JLS kojima je prethodno bila podneta prijava za utvrđivanje naknade isključivo u papirnom obliku kao i JLS na kojoj otpočinje obavljanje delatnosti. Prijava u elektronskom obliku ne omogućava raspoznavanje redovne godišnje prijave i prijave koja se podnosi radi izmene podataka od uticaja na utvrđivanje obaveze naknade.

Naime, u toku perioda za koji se vrši utvrđivanje naknade može doći do izmene u smislu:

- promene sedišta,

- otpočinjanja obavljanja aktivnosti obveznika na teritoriji nove JLS,

- otvaranja novog organizacionog dela obveznika na teritoriji JLS na kojoj obavlja delatnost,

- prestanka obavljanja delatnosti izdvojene organizacione jedinice, odnosno prestanka obavljanja delatnosti i dr.

Navedene izmene utiču na utvrđivanje naknade na teritoriji JLS, osim ukoliko obveznik otvara novi organizacioni deo na teritoriji JLS na kojoj već obavlja delatnost.

Prema našem mišljenju, uz prijavu treba dostaviti razlog podnošenja prijave (podatak od značaja za utvrđivanje obaveze naknade koji se menja, npr. otvaranje, odnosno zatvaranje novog maloprodajnog objekta, skladišnog prostora, i adresu tog objekta), kao idatum nastanka promene.

Prema tome, kao period za koji se prijava podnosi na teritoriji JLS na kojoj je obveznik u prethodnom periodu obavljao delatnost iskazuje se period obavljanja delatnosti na teritoriji JLS na kojoj je nastupila promena, a period obavljanja delatnosti na novoj JLS je od datuma otpočinjanja delatnosti do kraja tekućeg perioda.

Obavezno je potrebno navesti ukupan broj JLS na čijoj teritoriji obveznik obavlja (pretežnu) delatnost.

4. Podnošenje prijave na Obrascu 2

Kao što smo u uvodu teksta već pomenuli obveznik vlasnik teretnih vozila, odnosno lice koje obavlja transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji JLS sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju, prijavu na Obrascu 2 podnosi mesečno, za isporuke u toku meseca.

Napominjemo da nije omogućeno podnošenje Obrasca 2 u elektronskoj formi, pa se prijava podnosi isključivo u papirnom obliku.

U Obrascu 2 iskazuju se sledeći podaci:

1) PIB, matični broj, poslovno ime i adresa sedišta pravnog lica ili preduzetnika,

2) ime i prezime, funkcija, broj telefona i adresa elektronske pošte odgovornog lica,

3) naziv i šifra pretežne delatnosti registrovane u APR-u,

4) ukupna količina prevezene robe.

Ukazujemo da nije propisan precizan rok do koga se podnosi prijava za isporuke koje su izvršene u toku meseca. Prema tome prijava se podnosi u toku narednog meseca za isporuke koje su izvršene u toku meseca nadležnoj JLS (trenutno samo Pančevu).

Potrebno je na obrascu prijave naznačiti za koji se mesec podnosi prijava i uz prijavu dostaviti dokaz o izvršenoj uplati (prijava ne sadrži prostor za unos tih podataka, kao ni podataka o obračunatom iznosu naknade).

5. Iznos naknade

Iznosi naknada opredeljeni su na osnovu dva kriterijuma:

- nivo uticaja na životnu sredinu, što zavisi od delatnosti;

- veličina u koju je obveznik razvrstan u skladu sa propisima iz oblasti računovodstva.

U nastavku teksta dajemo tabelarni prikaz propisanih iznosa naknada. Iznosi su propisani za kalendarsku godinu i izraženi u dinarima (a ne u hiljadama dinara).

Prema Uredbi, u slučaju da jedno pravno lice ili preduzetnik obavlja aktivnost na teritoriji više JLS, naknadu plaća tako što se ukupan iznos tako obračunate naknade deli ukupnim brojem JLS na čijoj teritoriji obavlja pretežnu delatnost.

Iznos obračunate naknade, prema Uredbi, ne može biti viši od 0,4% godišnjeg prihoda obveznika naknade u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine.

Iznos naknade po osnovu transporta nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji JLS sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju propisuje JLS svojim aktom a maksimalan iznos naknade je propisan Zakonom (Prilog 6) i iznosi 102,82 dinara po toni tereta.

6. Utvrđivanje naknade

Utvrđivanje naknade u skladu sa Zakonom vrši nadležna JLS rešenjem na osnovu podnete prijave obveznika naknade.

Izuzetak je propisan za obveznika vlasnika teretnih vozila, odnosno lica koja obavljaju transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju koji je dužan sam da utvrdi i plati naknadu, pre preuzimanja ili isporuke robe.

Obvezniku koji obavlja delatnost na teritoriji više JLS, obavezu naknade će rešenjem utvrditi svaka nadležna JLS srazmerno periodu obavljanja delatnosti na teritoriji JLS i na osnovu ukupnog iznosa naknade na nivou obveznika i broja JLS na čijoj teritoriji obavlja (pretežnu) delatnost, tako da ukupno utvrđen iznos naknade na nivou obveznika ne prelazi godišnji iznos propisan Zakonom.

U slučaju da obveznik podnese prijavu sa izmenom podataka od uticaja na utvrđivanje obaveze, nadležna JLS je dužna da donese novo rešenje kojim se utvrđuje novi iznos obaveze za uplatu za period od nastanka promene do kraja tekućeg perioda.

Redakcija